Najwyższy szczyt na Ziemi i najwyższe góry świata
Jakie są najwyższe góry na świecie? Gdzie się znajdują, ile jest ośmiotysięczników oraz jakie są najwyższe góry poszczególnych kontynentów? Te i inne pytania związane z najwyższymi górami na świecie znajdą swoje odpowiedzi właśnie w tym wpisie.
W tym miejscu skupiamy się na jak najdokładniejszym przeanalizowaniu tematu największe góry świata, biorąc pod uwagę wysokość nad poziomem morza, wysokość od podstawy czy długość łańcucha górskiego.
W osobnych wpisach analizujemy najwyższe góry na świecie według kontynentów, czyli tzw. Koronę Ziemi.
Najwyższa góra świata – Mount Everest
Najwyższe góry świata to Himalaje, których najwyższym punktem jest Mount Everest osiągający wysokość 8848 m n.p.m. Góra ta od zawsze budziła w ludziach skrajne emocje,. Najpierw wśród miejscowych, którzy czcili ją jako święto dając jej nazwy Bogini Matka Śniegu, Bogini Matka Ziemia.
Wraz z rozwojem himalaizmu coraz więcej wspinaczy zaczynało marzyć o zdobyciu “dachu świata”. Za początek podboju Himalajów uznaje się rok 1904, w którym to roku sir Francis Younghusband otrzymał od Dalajlamy zgodę na brytyjską wyprawę w Himalaje, jednak nie było mowy aby Europejczycy zbliżyli się chociażby do świętej góry.
Pierwsza wyprawa ruszyła w 1921 roku, jednak jej celem było zbadanie terenu, a nie atak szczytowy. Podobny cel przyświecał kolejnym wyprawom, które organizowano Brytyjska wyprawa z 1924 roku, tragiczna w skutkach (obaj wspinacze zginęli) prawdopodobnie zdobyła najwyższą górę świata, ale nie ma dowodów potwierdzających to wydarzenie. Ciało jednego ze wspinaczy znaleziono na wysokości 8260 m.
Najwyższa góra świata została w końcu zdobyta 29 maja 1953 roku przez wyprawę brytyjską, na szczycie stanęli Tenzing Norgay oraz Edmund Hillary.
Wysokość Mount Everestu nie jest niezmienna, ponieważ procesy górotwórcze nadal trwają i najwyższy szczyt świata każdego roku wypiętrza się o około 0,85 cm. Co więcej działalność sejsmiczna i trzęsienia ziemi mogą mieć wpływ na jego wysokość w przyszłości. Może ona zarówno się zmniejszyć jak i zwiększyć.
Niemniej, nie istnieje na ten moment realne “zagrożenie” dla najwyższej góry świat i wszystko wskazuje na to, że Mount Everest przez długi czas utrzyma to miano. Ale co jeśli powiemy wam, że na świecie jest góra jeszcze wyższa od Everestu? Wszystko zależy od metody pomiaru. Standardowo wykonuje się go od poziomu morza po wierzchołek, jednak w niektórych przypadkach część góry znajduje się pod wodą.
Biorąc pod uwagę tę metodę pomiaru, najwyższa góra świata to Mauna Kea, która uwzględniając część ukrytą w Oceanie Spokojnym liczy 10 203 metry. Więcej o tym najwyższym szczycie na Ziemi opowiemy w kolejnych rozdziałach.
10 najwyższych gór świata
Najwyższe góry świata to ośmiotysięczniki, poczynając od najwyższego szczytu Ziemi, czyli Mount Everestu po Annapurnę niższą o ponad 750 metrów. Poniżej pełna lista zawierająca najwyższe góry świata:
- 1. Mount Everest (8848 m n.p.m.) – najwyższa góry świata
- 2. K2 (8611 m n.p.m.) – najtrudniejsza do zdobycia góra na Ziemi
- 3. Kanczendzonga (8586 m n.p.m.)
- 4. Lhotse (8516 m n.p.m.)
- 5. Makalu (8463 m n.p.m.)
- 6. Czo Oju (8201 m n.p.m.)
- 7. Dhaulagiri (8167 m n.p.m.)
- 8. Manaslu (8156 m n.p.m.)
- 9. Nanga Parbat (8126 m n.p.m.)
- 10. Annapurna I (8091 m n.p.m.)
Nie ma tu wielkiego odkrycia najwyższe góry na świecie znajdujące się w TOP 10 to same ośmiotysięczniki, poza powyższymi na świecie są jeszcze 4 inne szczyty, które wznoszą się na ponad 8000 metrów ponad poziom morza. Łącznie ośmiotysięczników jest 14.
Warto wspomnieć, że niezwykłego osiągnięcia dokonał Szerpa, Nirmal Purja, który zdobył wszystkie ośmiotysięczniki w ciągu 189 dni, czyli nieco ponad pół roku. Jego historię opowiada świetny dokument Netflix, pod wymownym tytułem “14 Peaks: Nothing Is Impossible”.
Dobrze, wiemy już o Mount Evereście, a jakie są największe góry świata w innych kategoriach?
Największa wysokość absolutna – Mauna Kea
Największe góry na świecie można wyznaczyć na co najmniej kilka różnych sposobów. Najbardziej oczywistym jest wysokość nad poziomem morza, i w tej kategorii, jak już wiemy rządzi Czomolungma. Jednak wysokość góry można mierzyć także od jej podstawy, bez względu na to czy znajduje się ona na powierzchni czy pod wodą.
Taką górą, która dodatkowo jest najwyższym szczytem świata (opierając się na omawianej metodologii) jest Mauna Kea. Najwyższy wulkan na Hawajach, który wznosi się ponad poziom morza na 4205 metrów. Pod tym względem góra nie łapie się nawet do TOP 100 najwyższych szczytów świata.
Jeśli jednak spojrzeć pod powierzchnię wody, to kryje się pod nią kolejne 5998 metrów tej góry, co w sumie daje wysokość rzędu 10 203 metry.
Najwyższy szczyt świata pod względem wysokości absolutnej to uśpiony wulkan, zlokalizowany na wyspie Hawaiʻi, największej spośród wysp Hawajów. Ostatnia erupcja Mauna Kea miała miejsce około 4600 lat temu i jest niemal pewne, że wulkan wybuchnie w przyszłości.
Na szczycie Mauna Kea znajduje się obserwatorium astronomiczne, które zlokalizowano tutaj ze względu na idealne warunki do prowadzenia obserwacji ciał niebieskich.
Także licząc od samej podstawy do wierzchołka, czyli posługując się wysokością względną najwyższa góra świata to Mauna Kea.
Największa góra świata wolnostojąca – Kilimandżaro
Zazwyczaj szczyty górskie nie występują samodzielnie a są częścią większego łańcucha górskiego, który zajmuje określony obszar. Są jednak góry, które można uznać za samodzielne, wolnostojące i takim przykładem jest właśnie Kilimandżaro.
To największa góra świata, która stoi sama i wyraźnie odcina się na tle otoczenia. Kilimandżaro ma trzy wierzchołki, każdy z nich jest stożkiem wulkanicznym. Tak, Kilimandżaro to wulkan, a do tego największy w całej Afryce.
Szczyt pokryty jest lodowcem, choć tempo jego znikania jest tak duże, że prawdopodobnie od 2035 roku lód pokrywający wierzchołek całkowicie się rozpuści.
Najdłuższy łańcuch górski na Ziemi – Andy
Największe góry świata można także rozpatrywać pod kątem zajmowanej powierzchni czy ich długości. I biorąc pod uwagę tę drugą miarę największe pasmo górskie na świecie to zdecydowanie południowoamerykańskie Andy. Najdłuższy łańcuch górski na Ziemi liczący ponad 9000 km.
Na północy Andy dochodzą do Morza Karaibskiego, a na południu do Ziemi Ognistej. Położone są na terytorium 7 państw, poczynając od północy są to:
- Wenezuela
- Kolumbia
- Ekwador
- Peru
- Boliwia
- Chile
- Argentyny
Najwyższym szczytem Andów jest Aconcagua, która wznosi się 6960 metrów ponad poziom morza. Dodatkowo w Andach położony jest najwyższy wulkan na świecie, czyli Ojos del Salado (6893 m n.p.m.).
Inne największe pasma górskie na świecie to:
- Wielka Skarpa na południu Afryki, 5000 km
- Góry Skaliste w Ameryce Północnej, 4800 km
- Góry Transantarktyczne na Antarktydzie, 3500 km
- Himalaje w Azji, 2600 km
- Góry Ural na granicy Europy i Azji, 2500 km
Najwyższe góry kontynentów, czyli Korona Ziemi
A jakie są najwyższe góry świata w podziale na poszczególne kontynenty? To zestawienie posiada nawet swoją własną nazwę: Korona Ziemi. Według niektórych badaczy i wspinaczy do Korony Ziemi zalicza się różne szczyty, a rozbieżności dotyczą 2 kontynentów, Europu oraz Oceanii i Australii.
W przypadku Europy nie ma jednoznacznej odpowiedzi który szczyt powinien zostać uznany za najwyższy, Elbrus czy Mont Blanc. Z kolei przypadek Oceanii również posiada 2 możliwe warianty (Góra Kościuszki lub Puncak Jaya) i w zależności od tego kogo zapytamy, dostaniemy inną odpowiedź, które z tych szczytów uważa za Koronę Ziemi.
Jednak możemy przyjąć, że najwyższe góry świata to:
- Azja – Mount Everest 8848 m n.p.m. – sprawdź najwyższe góry w Azji
- Afryka – Kilimandżaro 5895 m n.p.m. – sprawdź najwyższe góry w Afryce
- Ameryka Północna – Denali 6190 m n.p.m.
- Ameryka Południowa – Aconcagua 6960 m n.p.m. – sprawdź najwyższe góry w Ameryce Północnej i Południowej
- Antarktyda – Masyw Vinsona 4892 m n.p.m. – sprawdź najwyższe szczyty Antarktydy
- Europa – Mont Blanc 4809 m n.p.m. – sprawdź najwyższe góry Europy
- Australia – Góra Kościuszki 2228 m n.p.m. – sprawdź najwyższe szczyty Australii
Najwyższa góra na świecie – podsumowanie
Podsumujmy, z tego wpisu dowiedzieliśmy się jakie są najwyższe i najważniejsze góry świata, zarówno biorąc pod uwagę świat ogółem, jak i każdy kontynent z osobna. Poznaliśmy Koronę Ziemi i mamy też absolutną pewność, że najwyższy szczyt na świecie to Mount Everest, położony na granicy Chin oraz Nepalu.
Wiemy też gdzie występują najwyższe góry świata, znamy najwyższe szczyty na kontynentach i generalnie potrafimy powiedzieć całkiem sporo w temacie Korony Ziemi.