Najbiedniejsze kraje świata
Świat jest miejscem kontrastów i ogromnej różnorodności, zarówno pod względem przyrodniczym, kulturowym jak i ekonomicznym. Niektóre państwa są bogate, inne biedne z podział ten wynikać może z wielu różnych i złożonych powodów.
Jakie jest najbiedniejsze kraje świata? W których regionach świata poziom ubóstwa jest największy? I w końcu jaki jest najbiedniejszy kraj na świecie oraz w jaki sposób to zmierzyć?
W tym wpisie postaramy się kompleksowo omówić ten temat, zapraszamy.
Najbiedniejszy kraj na świecie – jak to zmierzyć?
To jakie jest najbiedniejsze państwo na świecie można zmierzyć na wiele różnych sposobów. Możemy policzyć ogólny dochód całego kraju, dochód w przeliczeniu na 1 mieszkańca. chociaż dochód nie jest jedynym wyznacznikiem ubóstwa, składa się na to szereg innych czynników takich jak poziom wykształcenia, dostęp do edukacji, pożywienia, warunki mieszkaniowe itd.
Dodatkowo pojawia się kwestia cen. Wyobraźmy sobie taką sytuację, w USA chleb kosztuje 15 zł, w Polsce 4 zł w jaki zatem sposób porównywać kogo stać na więcej? Z pomocą przychodzi tzw. parytet siły nabywczej. Co więcej istnieje problem określenia np. ile sztuk chleba za przeciętne wynagrodzenie może kupić mieszkaniec USA a ile Polski.
Pewnym sposobem na porównywanie różnych państw pod tym kątem jest Big Mac Index, który określa ile minut pracy potrzebuje mieszkaniec danego kraju czy regionu aby zarobić równowartość 1 Big Mac’a z McDonald’s w swoim kraju.
Wskaźnik ubóstwa społecznego, HPI
HPI, czyli Human Poverty Index, (z polskiego wskaźnik ubóstwa społecznego) to miernik służący do opisywania poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego wykorzystywany przez ONZ. Wskaźnik ten uwzględnia zarobki, prawdopodobieństwo zgonu przed 60 rokiem życia, bezrobocie długoterminowe oraz poziom analfabetyzmu.
Pod tym względem najbiedniejszym krajem na świecie jest pogrążona w wojnie i kryzysie Syria.
PKB na mieszkańca
Najprościej mówiąc jest to dochód danego kraju, przypadający na 1 osobę, która w nim mieszka. W ekonomii PKB na mieszkańca wykorzystuje się do szacunkowego określenia zamożności danych państw i regionów. Jest to wskaźnik, którego zaletą jest prostota wyliczenia, łatwość porównywania, dostępność danych.
Jednak posiada również kilka wad m.in. nie uwzględnia poziomu opieki zdrowotnej, szkolnictwa czy dostępu do kultury, wartości czasu wolnego. Duża wada to także zrównanie wszystkich mieszkańców pod kątem dochodów. Może być tak, że wąska grupa osób posiada ogromne majątki, podczas gdy reszta żyje w ubóstwie. Jednak średnia PKB per capita będzie na względnie dobrym poziomie.
Jeśli chodzi o PKB na mieszkańca najbiedniejszy kraj na świecie to Somalia.
Big Mac Index
Nieformalny wskaźnik pomiaru parytetu siły nabywczej wyrażony w liczbie minut jakie są potrzebne pracownikowi z danego kraju na zarobienie dokładnie tyle ile kosztuje Big Mac w jego kraju. Za poziom wynagrodzenia przyjmuje się przeciętną pensję w dniu obliczania wskaźnika.
Twórcy tej metryki argumentują jej przydatność tym, że McDonald’s jest dostępny powszechnie (oddziały tej restauracji znajdują się w 122 krajach), w każdym kraju wygląda mniej więcej tak samo, a dodatkowo burgery te nie są sprzedawane za granicę. A więc na jego cenę nie ma wpływu handel międzynarodowy.
Najbiedniejszy kraj na świecie wg. Big Mac Index to Kenia.
Wskaźnik rozwoju społecznego, HDI
Syntetyczna miara służąca do określania poziomu rozwoju rozwoju społeczno-ekonomicznego poszczególnych krajów. Uwzględnia on oczekiwaną długość życia, średnią liczbę lat edukacji przed 25 rokiem życie, oczekiwaną liczbę lat edukacji dla dzieci oraz PKB na mieszkańca liczony wg. PPP.
Najuboższym krajem wg. HDI jest Niger.
PKB wg. parytetu siły nabywczej
Parytet siły nabywczej umożliwia porównywanie realnej wartości zarobków w różnych krajach świata. Przykładowo określa się ilość litrów paliwa jaką może kupić mieszkaniec danego kraju za minimalną krajową. Analogicznie można to odnieść do innych towarów i usług.
Najmniej za swoje wynagrodzenie mogą kupić mieszkańcy Burundi.
Najbiedniejszy kraj świata wg. HPI – Syria
Najbiedniejszy kraj świata według wskaźnika HPI to Syria. Kraj od 2011 roku pogrążony w wojnie domowej, co w znacznym stopniu przyczyniło się do sytuacji materialnej i społecznej mieszkańców. W efekcie wielu z nich opuszcza swój kraj, szacuje się, że obecnie ponad połowa Syryjczyków opuściła swój kraj i posiada status uchodźców.
Najbiedniejsze państwo świata charakteryzuje się bardzo wysoką stopą bezrobocia wynoszącą prawie 20%, inflacja osiąga wartości dochodzące do 60% co przekłada się na jeszcze większej pogorszenie sytuacji mieszkańców.
Najbiedniejszy kraj na świecie PKB na mieszkańca – Somalia
A jeśli chodzi o najbiedniejsze państwa świata pod względem PKB na mieszkańca to pierwsze miejsce zajmuje Somalia. Od kilku lat kraj ten zajmuje pierwsze miejsce w rankingu państw o najtrudniejszych warunkach do życia. Składa się na to trudna sytuacja ekonomiczna, powszechny problem głodu, a przede wszystkim wojna domowa, która trwa już prawie 30 lat.
W Somalii władze państwowe kontrolują tylko niewielkie fragmenty swojego terytorium, podczas gdy reszta państwa znajduje się w rękach somalijskich klanów, które walczą między sobą jak i z władzami państwowymi oraz organizacjami międzynarodowymi.
Najbiedniejszy kraj świata zmaga się także z suszą i plagą szarańczy, która doprowadziła do klęski głodu. Somalia posiada jedną z najsłabiej rozwiniętych gospodarek na świecie, a PKB na mieszkańca wynosi zaledwie 478 dolarów (dla porównania porównania w Polsce jest to 14 588).
Najbiedniejsze państwo na świecie wg. Big Mac Index – Kenia
Najbiedniejsze państwo na świecie zgodnie z tzw. Big Mac Index to Kenia, która jest krajem rolniczym przekłada się to na niższe zarobki i wpływy do budżetu państwa. Chociaż w przeliczeniu PKB na osobę Kenia to nie najbiedniejsze kraje na świecie to zgodnie z powyższym wskaźnikiem już tak.
Chodzi o to, że przeciętne wynagrodzenie w tym kraju nie pozwala na zbyt duże zakupy a to przekłada się na tak niska pozycję. Co warte uwagi nie wszystkie kraje świata są objęte wskaźnikiem Big Mac Index. A zatem sytuacja społeczno-ekonomiczna w Kenii nie jest wcale taka zła.
Najbiedniejsze państwo na świecie wg. HDI – Niger
Najbiedniejszy kraj na świecie według wskaźnika HDI to Niger. Miernik ten bierze pod uwagę m.in. oczekiwaną długość życia, co ma swoje odbicie w poziomie opieki zdrowotnej, dostępie do pożywienia czy później higieny.
Najuboższe kraje świata pod względem wskaźnika HDI są oceniane przez pryzmat kilku mierników co daje stosunkowo pełny obraz ubóstwa. W Nigerii głównym problemem jest bardzo wysoki przyrost naturalny. W ciągu 100 lat liczba mieszkańców zwiększała się z 17 mln w 1911 r. do 167 mln w 2011 r.
Prawie połowa ludności to osoby do 14 roku życia, co dodatkowo utrudnia sytuację materialną w kraju. Tylko 29% populacji ukończyło szkołę podstawową, analfabetyzm dotyczy 32% Nigeryjczyków.
Najbiedniejsze państwa świata charakteryzują się także słabym poziomem opieki zdrowotnej i nie inaczej jest w przypadku Nigru. Tylko połów ludności ma dostęp do wody pitnej, a wskaźnik śmiertelności niemowląt wynosi 93 co oznacza, że około 10% dzieci w wieku do 1 roku życia umiera.
Najuboższe kraje świata wg. PPP – Burundi
Z kolei najbiedniejsze państwa trzeciego świata, jak często określa się państwa, które nie należały do bloku wschodniego ani zachodniego to m.in. Burundi. Kraj najbiedniejszy na świecie jeśli wziąć pod uwagę parytet siły nabywczej.
Przyczyną takiego stanu rzeczy są konflikty (m.in. Tutsi i Hutu), które przetoczyły się przez kraj. Do dziś sytuacja jest bardzo niestabilna i napięta co powoduje kolejne problemy na tle społeczno-ekonomicznym.
Najbiedniejsze kraje trzeciego świata to bardzo PKB na osobę i nie inaczej jest w przypadku Burundi. Rolnictwo zatrudnia ponad 90% mieszkańców, przemysł jest słabo rozwinięty, brakuje solidnych szlaków komunikacyjnych.
Warto mieć na uwadze, że powyższe zestawienie i najbiedniejsze kraje świata 2023 według poszczególnych mierników obarczone jest dość dużym błędem statystycznym. Chodzi o to, że nie wszystkie kraje są klasyfikowane w poszczególnych metrykach. PKB jest co prawda liczone dla wszystkich państw na świecie, jednak pozostałe wskaźniki (HPI, HDI oraz PPP) nie obejmują już wszystkich krajów.
Gdyby istniały dane dla całego świata, wówczas powyższy ranking mógłby ulec zmianie. Co więcej co jakiś czas publikowane są nowe dane, które mogą wpłynąć na pozycję lidera w danej kategorii.