Czym były państwa centralne?
Słyszysz państwa centralne i zastanawiasz się co to takiego? Państwa znajdujące się w centralnej części Europy, a może świata? Nic z tych rzeczy! Państwa centralne to nazwa sojuszu, który istniał w okresie I wojny światowej. Co prawda określenie to nawiązuje do położenia Niemiec i Austro-Węgier na środku Europy, jednak w skład sojuszu wchodziły także inne państwa..
Członkami sojuszu były 4 państwa:
- Cesarstwo Niemieckie
- Austro-Węgry
- Królestwo Bułgarii
- Imperium Osmańskie
Państwa centralne nazywane są także Trójprzymierzem. Co więcej po stronie sojuszu stały też kolonie poszczególnych członków, m.in. Nowa Gwinea Niemiecka oraz Niemiecka Afryka Wschodnia.
Przeciwnikami państw centralnych były państwa Ententy.
Państwa centralne – kiedy i w jakim celu powstały?
Państwa centralne to sojusz, który wyewoluował z sojuszu Cesarstwa Niemieckiego i Austro-Węgier, który został utworzony w 1879 roku. Po wybuchu I wojny światowej 28 lipca 1914 do państw centralnych dołączyło Imperium Osmańskie oraz Królestwo Bułgarii. Włochy nie brały udziału w I wojnie światowej po stronie państw centralnych, chociaż od 1882 roku należały do sojuszu Trójprzymierza, razem z Niemcami i Austro-Węgrami.
Celem sojuszu było przeciwstawienie się państwom Ententy podczas I wojny światowej. Sojusz okazał się jednak słabszy niż ich przeciwnicy i ostatecznie został pokonany. Niemcy utraciły wszystkie swoje kolonie i poniosły największe straty jeśli chodzi o żołnierzy.
Czy państwa centralne miały szanse na zwycięstwo? Zdecydowanie tak. Największą szansą było jak najszybsze zdobycie Francji, co prawdopodobnie wykluczyłoby Wielką Brytanię z walki na kontynencie. Wówczas Amerykanie mieliby znacznie mniejszą motywację do wsparcia wojny na kontynencie, Niemcy byliby w stanie pokonać Rosjan i losy wojny potoczyłyby się zupełnie inaczej.
Zatem dlaczego państwa centralne poniosły klęskę? Dużą rolę odegrali Amerykanie, którzy włączyli się do wojny. Nie bez znaczenia były też wyczerpanie mocy produkcyjnych i zasobów ludzkich do kontynuowania walk na froncie.
Państwa centralne i ich sojusznicy
Choć de facto państwa centralne były tylko 4 to z poszczególnymi członkami sojuszu współpracowały inne jednostki. Były to m.in.:
- Sułtanat Dar Fur, który w 1915 roku sprzymierzył się z Imperium Osmańskim.
- Państwo Derwiszów – zostało uznane za sojuszników przez Imperium Osmańskie oraz Cesarstwo Niemieckie.
- Republika Południowej Afryki, a właściwie rebelianci, którzy wspierani przez Niemców próbowali przejąć władzę w tym kraju
- Bractwo Sanusijja – w 1915 roku Imperium Osmańskie i Niemcy zabiegały o ich względy.
Poza tym po stronie państw centralnych musiały opowiedzieć się państwa satelickie należące do poszczególnych mocarstw wchodzących w skład sojuszy, Były to m.in.:
- Polska
- Litwa
- Białoruś
- Ukraina
- Finlandia
- Gruzja